Kainatın-Evrenin Anahtarı Yerçekiminden Kuantum Yasalarına Kadar Stephen Hawking

Yerçekimi yasası ile ilgili araştırmalar yapan Newton’dur. Newton objenin neden hareket ettiğini durduğunu ve düştüğünü araştırdı. Newton dünyanın merkezinde cisimleri birbirine yaklaştıran bir gücün olduğunu fark etti. Yerçekimi gücü sadece dünya da değil aynı zamanda evrende de vardır. Yerçekimi gücünü birkaç değişmez kavramdan almaktadır. Bunlar objenin kütlesi ve birbirine olan uzaklığıdır. Bunu matematiğe dökerek karkilüs diye bir teori ortaya çıkardı. Bu sayede de günümüzde de tutulmaları ve yağmur damlaların açılarını bulabiliyoruz.

19, yyda evrenin neyi çalıştırdığı üzerine çalışan Maxvel ışıktan etkilenen bu bilim adamı renkli fotoğraf makinesini keşfetmiştir. Maxvel bundan sonrada manyetizma ve elektrik üzerine çalışmalara başlamıştır. Maxvel kablonun yanına bir mıknatıs yaklaştırıldığında kablodan elektrik geçtiğini ve bu elektriğinde tıpkı bir mıknatıs gibi pusulanın ibresinin hareket ettiğini görmüştür. Maxvel’e göre elektrik ile manyetizma madalyonun iki yüzü gibidir. Bunlara elektromanyetik adını vermiştir. Işık saniyede 250 bin km hız ile hareket ettiğini fark etmiştir. Buna göre ışıkta bir elektromanyetik dalgadır. Maxvel elektriği manyetizma ve ışığı dört farklı denklemde bir araya getirdi. Bilim tarihinde büyük başarılarından bir tanesidir. Günümüzde de birçok ürün maxvel’in bulduğu denklemler sayesinde çalışıyor. Newton ve maxvel sayesinde birçok şey ortaya çıktı.

Morllie ve Markıls’ın maxvelin ışığın saniyede 200 km yol aldığı ile ilgili araştırma yaptılar. Bunlar ışığın dünyaya gelmesi için bir maddeye gerek duyduğunu öne sürmüşlerdir. Buna da ışıldayan madde ismini vermişlerdir. Eğer bu madde ışık ile aynı yönde ise ışığın daha hızlı ters yönde ise ışığın daha yavaş hareket etmesi gerektiğiydi. Bunlarla ilgili çalışma yaptılar. Başarılı olamadılar ve mecburen ışığın hızının her yönde aynı olduğunu kabul etmek zorunda kaldılar.

Albert Einstein ise, hızın bakış açısına göre değişiklik gösterebileceğini söylemiştir. Işık hızı ise stabildir. Bunun içinde aynı trende bulunan ortada çakmağıyla oynayan bir adamın eşit uzaklıkta farklı uzaklıktaki iki adamın ve yerde bir kişiye göre ışığın nasıl görüneceğine bakmıştır. Einstein ‘e göre arkadaki kişiye ışık daha önce gelir ve aynı zamanda yerdekine ışık trenden önce gelir. Yani bulunduğunuz yere göre hız değişir. Einstein’ın görecelik teorisi de bunu destekler. Uzay zamanının esnek olduğunu açıklar. Zamanın eğilip bükülebildiğini söyler. Bir gölde düz bir yolda devam eden bir teknenin gölün içinde oluşan bir delikte bütün suların buna aktığını teknenin de bu delik içinde anafor geziyor. İşte büyük bir yıldızın ve gezegenin uzay zamanı üzerinde böyle bir etkisi vardır. Uzay ve zamanda bozulmaların yerçekimi nedeniyle olduğunu bulmuştur. 1919 yılında alman teorisyen kaluza Einstein’ın yerçekimi kuvvetinden etkilenerek aynı şeylerin ışığa uygulanıp uygulanamayacağını merak etmiştir. Işık dalgalarının dünyanın merkezinden meydana gelen daha kompleks yırtılmalar olabilir miydi? Çok zor olmasına rağmen cevap evet idi. Ama fikirleri fiziğin yeni çıkan dalı yüzünden kenara itilmiştir. Kuantum fiziği her şey elektronlar üzerinden deneyler yapılarak anlaşılabiliyordu. Elektron dizilim bir detektörün ufak iki yarığından fırlatılabiliyordu. Elektron yarık arkasındaki iki bölgeye çarpmalıydı. Ancak böyle olmuyordu. İki dizim yerine birçok dizimi oluyordu. Bu fizik kurallarına aykırıydı. Feyman tesadüf ve olasılıklar üzerine bir anlayış getirmiştir. Ona göre rölet topu şansa uyuyorsa elektronlarda uymalıydı. Atomun içinde elektronlar,protonlar, nötronlardan başka kuark denilen parçacıklar vardır.bunlar uzay bozulmalarında meydana geliyordu. Bunlar titreyen keman telleri gibi düşünülebilirdi. Bunlar titreşerek parçacıkları ve evreni meydana getiriyor. Aynı titreşimlerden kuark başta titreşimlerde nitroniler oluşuyor. Bütün teorilerin tamamına ‘’M’’ deniliyor. M ise büyük tasarım anlamına geliyor.

Aşağıdaki Soruların Cevapları Filmin Ayrıntılarında Vardır.

1- Evren nasıl işler?

2- Neden evren bazı kural ve kavramlarla işlemekte?

3- Neden kaos yerine düzen var?

4- Evrenin kalbinde yatan en büyük prensip ne?

5- Bütün prensiplerin tamamına neden M deniliyor?

6- Obje neden hareket eder, düşer?

7- Yerçekimi gücünü nerden alır?

8- Gezegenlerin yörüngeleri tutulmaları neye göre hesaplanır?

9- Manyetizm ve elektrik arasında nasıl bir ilişki var?

10- Işık nasıl bir dalgadır?

11- Işık hızı sabit midir?

12- Zaman esnek olabilir mi?

13- Yer ve zamanı büken güç nedir?

14- Işık dalgaları everenin merkezinde meydana gelen uzay zaman yırtılmalarından daha kompleks bozulmalar mıdır?

15- Parçacıklar proton, nötron, elektron dışında bir şey bulunduruyor mu?

16- Fizik yasaları nerden gelmektedir.

17- Sadece bir evren mi vardır? Yoksa başka evrenlerde var mıdır?

ALİHAN TUMAY FEN BİLGİSİ ÖĞRETMENLİĞİ (A-4)