Nasa'nın Dev Taşıyıcıları

            NASA’nın dev taşıyıcıları arasında Pantonol 124 ve Süper Gupi’ nin önemi büyüktür. Bu uçaklarla Atlas 5 roketleri ve uluslar arası uzay istasyonun önemli parçalarını taşımak için icat edilmiştir. Roket parçalarını imal yerlerinden fırlatma yerlerine bu kargo uçakları sayesinde taşınır.

Pantonol 124 gezegenin en büyük kargo uçaklarından biridir. Rus yapımı bu dev nakliye uçağı 69 m uzunluğunda 20 m boyunda, bagaj hacmi ise 7534 ‘ ten büyüktür. 55 arabayı alabilecek kapasiteye sahiptir. Pantonol 124 maksimum kalkış ağırlığı 353 tondur. Bu uçak yerden kaldırılamayacak kadar ağırlıktaki nesnelerin taşınmasında kullanılır. 2002 yılında Pantonol Amerikan kupası için 24 metrelik bir yatı İngiltere ‘ den Yeni Zelanda’ ya taşıdı. 2005 yıllında ise Pusoloni tarafından ganimet olarak alınan 160 tonluk granit dikili taşı Etyopya’ ya geri götürdü. Ancak atlas V roketleri Pantonol’ un  bugüne dek taşıdığı en pahalı ve en hassas kargolardır.

            Pantonol’ un en şaşırtıcı özelliği 3,5 tonluk burun kapağının uçaktaki 34 bilgisayarın biri tarafından kontrol edilmesi, bilgisayar kapağı motor sistemini ve hidrolik ayakları yönetiyor. Uçak yerde olmasına rağmen içeri çekilebilen ön tekerlekleri bir başka hayret verici özelliğidir. Bu sayede uçak yüklemeyi ve boşaltmayı kolaylaştıracak 3 derecelik çökme gerçekleştiriyor, tıpkı bir otobüs gibi.

            İlk Pantonol kargo uçağı Pantonol 22.10.1965’ te Paris havacılık gösterişinde ilk kez sahneye çıktı, Dünya’ nın en büyük uçağı olarak selamlandı. Aslında Rus ordusu tarafından Rusya’ nın gelişmemiş doğu bölgelerine kargo taşımak için kullanılırdı.2’ li ön tekerleği, denge için kullanılan ikiz kuyruk kanadı ve 88 tonluk taşıma kapasitesi ile dağlık bölgelerdeki operasyonlar için dizayn edilmiştir. 1986’ da Pantonol 22 takma adı akbaba olan Pantonol 124’ e bıraktı. Bu kargo uçağı ilkine göre daha geniş, daha uzun, daha ağır ve büyük yükleri taşımak için geliştirildi.4 ana sistemden oluşmakta ve 6 kişilik uçuş ekibi tarafından uçurulmaktadır. Bu uçak saatte 8-9 ton arasında yakıt yakıyor ve bu uçakların pistleri daha büyük oluyor.

             Diğer bir uçak ise 377 SGP süper Gupi’ dir. Uzay istasyonunun Amerikalılar tarafından yapılan neredeyse tüm parçalarının imal edildiği noktadan fırlatıldığı noktaya Gupi taşıyor. Sıra dışı ve eşsiz bir hava taşıtıdır, Gupi’ yi eşsiz kılan şey görünüşüdür. Dünya’ nın en şişman uçağı olarak biliniyor. Süper Gupi 43 metre uzunluğunda, kanat mesafesi 47 metre ve 14 metre boyundaki bu uçağın 22 ton taşıma kapasitesi vardır. Özel eğitilmiş pilotlar tarafından uçuruluyor. Pantonol 124 kadar geniş olmazsa da süper Gupi uzay istasyonunun parçalarını taşımak için mükemmel gövde ve boyutlara sahiptir. Geçmişte önceki maddeleri aşırı kırılgan uzay teleskopunun aynasını ve Amerika’ nın ilk uzay istasyonunun Süper Gupi’ yi taşıdı. Bu Süper Gupi şimdiye kadar yapılan 4 Gupi’ den biridir. Seri 1960’ ların başlarında hamile Gupi’ nin yapımıyla başlandı. Kuzey Kaliforniya da bir pistte çalışmalar başladı. 40 tondan fazla ağırlığıyla ilk test uçuşunu 19 eylül 1962’ de gerçekleştirdi. Bir çok üst düzey NASA yetkilisi asla uçamayacağını söylediler ama uçtu ve Dünyanın en büyük uçağı olarak tarihe geçti. NASA için demir bas haline geldi. Çok başarılı olan bu uçaklar 1965’ te daha geniş ve ağır kargolar için ikincisi imal edildi, ismi Süper Gupi oldu. Süper Gupi öncekine nazaran burun kısmı açılabilir duruma getirildi ve kargolar ön taraftan yüklenebildi.

          Roketler yörüngeye malzeme götürürken ve astronotlar Uluslar arası uzay istasyonunda içinde evrenin sırlarını keşfederken hepsi başarılarını bu taşıyıcı uçakların becerilerine borçlular.

 

 

 

                       Aşağıdaki Soruların Cevapları Filmin Ayrıntılarında Vardır.

 

  1. NASA’ nın kullanıldığı kargo uçaklarından iki tanesini yazınız?
  2. Pantonol 124 özelliklerini söyleyiniz?
  3. Pantonol 124 kullanım alanlarını tarihsel olarak yazınız?
  4. İlk Pantonol kargo uçağı hangi devlet tarafından icat edildi ve ne amaçla kullanıldı?
  5. İlk Pantonol kargo uçağı hangi tarihte icat edildi?
  6. Pantonol kargo uçağının uçurulması için kaç kişilik bir ekibe ihtiyaç vardır?
  7. Pantonol 124 uçağının en şaşırtıcı özelliği nedir?
  8. Pantonol 124 kargo uçağının bugüne kadar taşıdığı en pahalı ve hassas kargo hangisidir?
  9. Pantonol 124 ile Süper Gupi’ nin farkı nedir?
  10. Süper Gupi’ nin özelliklerini açıklayınız?
  11. Şimdiye kadar kaç tane Süper Gupi yapıldı?
  12. Süper Gupi’ nin en belirgin özelliği nedir?
  13. Süper Gupi’ nin kullanım alanları hakkında bilgi veriniz?
  14. Son Süper Gupi’ nin öncekilerden ayıran en önemli farkı nedir?
  15. Bu taşıyıcı uçakların, uzay istasyonuna parça gönderirken ve evrenin sırlarını keşfederken sağladığı kolaylıklar nelerdir?