Orta Amerika Kavimlerinden Olmekler

Orta Amerikada medeniyet kurmuş bir topluluktur.Araştırmalar eski bir yanardağın eteklerinde yapılmaktadır.Olmekler burda yaşayan orman insanlarıdır.En bilinenleri Aztecsler 5 bin yıl önce 208 bin km2 yayılan bir imparatorluk kurmuşlardır.Olmekler bunlardan önce vardı.Mayalarda Aztecsler kadar ünlüdür ve onlarda taştan muhteşem eserler bırakmışlardır.260 km2 yayılan ve 20 milyondan fazla insana sahip olan bir imparatorluk kurdular.Olmekler mayalardan önce ve İsanın doğumundan 1200 yıl önce Meksikada ortaya çıktılar.Devasa kafalar çıkana kadar kimse onlardan haberdar değildi.Devasa rol kafalar  tuhaf  ve vücutsuzdur.Şimdiye kadar 17si bulundu.Meksika halapa antropoloji müzesi 6sına ev sahipliği yapıyor.Bunları sadece taşla oyarak yapmışlardır başka alet kullanılmamıştır.En büyüğü 20 tonda  ağır ve 3.5 metre boyunda.Olmeklerin ilk başkenti San Lorenzodur.Buralar ormanlık ve bataklıklardan oluşmaktadır.Orta Amerikada yaşayan ilk büyük topluluk bu dağın tepesindeydi.San Lorenzo Orta Amerikanın ilk şehri sanılmaktadır.Şu an bile San Lorenzoda bir medeniyet kurmak hiç uygun değil.San Lorenzoda 5500 kişi yaşamış.İlk kafalar 1800lerde ortaya çıkmış ve büyük şaşkınlık yaratmıştır.1940larda ise şaşkınlık gitti ve kafaları dahiyane sanat eserleri olarak gördüler ve San Lorenzo olmekleri Orta Amerikanın ana kültürü olarak kabul ettiler.Olmekler buraya ilk geldiklerinde burası balta girmemiş bir ormandan ibaretti.Burada onları tutan çok değerli birşey olmalı burda katranla dolu bir göl yani siyah altın ve ham petrol sızan bir toprak alanı bulunmaktadır.Burası petrol ülkesi olan Meksikanın tam ortası.Olmekler katranı süslemede,heykelcilik ve birçok eşyada boyama amaçlı kullanmışlardır.Yapıştırıcı olarakta kullanmışlardır örneğin bugünkü tutkal gibi.Burda Orta Amerikalıların asfaltı 1000 yıldır kullandıkları ortaya çıkmıştır.Olmekler bu asfaltı parçacıklar halinde kullanmışlardır.Asfalt parçacıkları üzerindeki izler Olmeklerin günlük hayatı hakkında bilgi verir.Olmekler büyük fikirleri olan küçük bir medeniyettir.Taştan devasa anıtlar yaratmışlardır ama kültürleri hala Orta Amerikanın büyük gizemlerindendir.Sırlarını öğrenmek için San Lorenzoda araştırma yapılmaktadır.Bu araştırmalar için toprağın 18 metre derinliklerine kadar bakılmaktadır.Olmekler devasa taşlar için en yakın dağ olan tuşla dağından yararlanmışlardır.Güney verekuruzdaki yanar dağı şişilesi San Lorenzoya en az 65 km mesafede, burası iri taşlarla dolu çoğu püskürme sonucu oluşan lav küreleridir.Sert bazalt taşları kullanmışlardır.Bu anıtları yapmadaki sebepleri anıtların yanardağ ile bağlantısı olduğunu düşünmüşlerdir.Taşlar ateşin içinden doğmuştur.Bu yüzden ölüler dünyasına yanardağın altında olan tanrılarının evine gönderme yaptıklarına inanıyorlardı.Bu taşları 65 km öteye insan gücüyle taşımışlardır.Kara olan kısımlarda tahta kızaklar kullanmışlardır.Genellikle nehirlerde taşımışlardır.Nehirlerde ise sal ile taşımışlardır.Taş devrinde salı tahta ve asfalttan yapmışlardır.Taşıma işlemi bir yıl kadar sürüyor.Olmeklerin asıl büyük buluşu insan gücünün  düzenlemiş olmalarıdır.Yağmur mevsiminde burası su altında kalan bir adaya donüşüyor.Nufusları az olmasına rağmen arazilerini ıslah etmişlerdir.Daha fazla yaşam alanı elde etmek için milyonlarca m3 toprak taşımışlardır.Bu genişletme işi yy. sürmüstür.Bu iş liderlik gerektiren bir olay.Olmekler genellikle yüksek yerlerde yaşamışlardır.Nufusları arttıkca teraslar ekleyerek yüksekteki topraklarını 850 bin  m2 kadar genişletmişlerdir.Orta Amerikada ilk düzenli imparatorluğu kurmuşlar ve ilk kral sistemini getirmişlerdir.Daha önce Orta Amerikada orman insanları gruplar halinde yaşamışlardır.Mayalar,Aztecsler ve diğer halklara ilham veren topluluktur.Devasa kafalar ilk ve daha sonra benzeri olmayan sanat eserleridir.Bugün bile olmekler hakkında bildiğimiz sadece onlar taş devri krallarının olumsuz elçileridir

Aşağıdaki Soruların Cevapları Filmin Ayrıntılarında Vardır.

1)Olmeklerle ilgili yapılan araştirmalar nerede yapılmaktadır?

2)Aztecsler Orta Amerikada kaç bin yıl önce yaşamışlardır?

3)Olmekler ne zaman ortaya cıktılar?

4)Olmekler ortaya çıktığında Mısırda hangi kral dönemiydi?

5)Devasa kafalar  nasıl ve şimdiye kadar kaç tanesi ortaya çıkmıştır?

6)Devasa kafaları ne ile yapmışlardır?

7)Devasa kafaların ağırlıkları yaklaşık olarak ne kadardır?

8)Olmeklerin ilk başkenti neresidir?

9)İlk kafalar ne zaman ortaya çıkmıstır?

10)Olmekler katranı ne amaçlı kullanmışlardır?

11)Olmekler araştırmalar için toprağın ne kadar  derinliğinde araştırma yapmışlardır?

12)Devasa taşları yapmalarındaki sebepleri nelerdir?

13)Devasa taşları nasıl neyle taşımışlardır?

14)Daha fazla yaşam alanı elde etmek için neler yapmışlardır?

15)Topraklarını ne kadar genişlete bilmişlerdir?

                                                                                                                        ZELAL ALKAS

                                                                                                                        BİYOLOJİ EĞİTİM-3