Yavru Hayvanların Öyküleri

Kimilerin güzelliği kişinin bakış açısına göre değiştiğine inanır. Bazı küçük yüzler yalnızca annelerine şirin görünebilir. Kendi türümüzden olmayan bazı küçük yaratıkları şirin bulmaya eğilim gösteririz ve onların hayata atılış şekilleri daima ilgimizi çeker. İzleyeceğiniz program hayvan krallığının farklı türündeki yavruların yaşam mücadelesinin öyküsüdür. Başlarından geçen çeşitli maceralardan gerçekleştirdiği çeşitli maceralardan gerçekleştirdiği çeşitli keşiflerden sonra zafere ulaşmalarının ve yetişkinliğe adım atışlarının çarpıcı öyküsüdür.

Bir çiftlikte günün ilk ışıklarıyla beraber horoz yepyeni bir günü haber verir. Ama her yeni gün nasıl biteceği asla bilinmeyen maceralarıda beraberinde getirir. Dünyaya gelmeninde çeşitli yolları vardır. Her yavrunun doğumu kendine özgü sıra dışı bir öyküsü vardır. Bazı yavrular doğarken ebeveynlerinden yardım görmüyor. Küçücük ve bağımsız yavrular hayatta kalmayı tek başlarına başarmak zorunda olduklarını içgüdüsel olarak biliyor. Yumurtadan çıkan bir kaplumbağa yavrusu annesini asla tanımaz. Birkaç dakika içinde hayat yolculuğunun ortasında buluverir kendini. Ama yumurtadan çıkmış olmak yalnız kalmak anlamına gelmez. Baba penguen kuluçka döneminde ilk 40 gün annesi ile beraber üstlenir. Yavrusunun hayatta kalması için gerekirse haftalar boyunca açlığa soğuğa dayanabilir. Ama hiçbir hayvan memeliler kadar yavrusuyla ilgilenmez. Dev panda yemek aramaya çıkmama pahasına da olsa günlerce yavrusunu kucağından indirmez. Yavru panda hayatının ilk 3 yılını annesine bağlı olarak geçirir. Bufalolar doğumundan sonra sürüye ayak uydurmak için yalnızca 1 kaç saat zamanı vardır. Memeliler için doğum zor bir süreçtir. Ama doğa işi asla şansa bırakmaz. Doğum annenin, annelik duygusunu güçlendirir. Yavrunun kendine has kokusu annenin hafızasına hemen kaydedilir. Emzirmek bu bağı arttırır. Üreme döneminde bir bölgede binlerce fok balığı dünyaya gelmektedir. Ancak doğar doğmaz kendilerini tehlikenin ortasında bulacaktır. Her kuşağın üçte biri yaşamın ilk aylarında ölüme mahkûmdur. Yavru fok balığı binlercesinin arasında kaybolup gidebilir. Annenin hemen yavrusunu tanıması gerekiyor. Yavrunun kendine has kokusu ve sesi vardır.

Dünyanın başka yerlerinde yavrular anneleriyle daha uzun süre kaldığı türlerde yaşıyor. Kuzey İrlanda yakınlarında ki bir kutup ayısı son 5 ayını hiçbir şey yemeden ininde yavrularıyla geçiriyor. Bu sürede vücut ağırlığının neredeyse yarısını kaybetmiş. Annenin açlığa rağmen inden çıktıktan birkaç gün daha beklemesi lazım, yavrular daha küçük etrafa alışması lazım. Yavrular her şeyi merak ediyor. Anne tekrar yavrularını içeri koyuyor. Dünya tehlikelerle dolu bir yer. Doğan yavruların birçoğu bir yaşına gelmeden ölüyor.

Güney Florida da yaklaşık yarım ton ağırlığında olan anne kaplumbağa kendi doğduğu sahile yavrularını 60 cm derinliğine gömerek gidiyor. Yeryüzüne ulaşabilmek için bu yavrular 3 gün boyunca çılgınlar gibi uğraşıyor. Yüzeye çıktıklarında içgüdüleri onlara ne yapması gerektiğini söyledi suya gideceklerdi. Kendi güvenlikleri için derin sulara ulaşmak zorundalar.

Dünyada ki yavruların pek azının yaptığı yolculuk Afrika fil yavrusunun yaptığı yolculuklar kadar kalabalık olabilir. Savana’da bir yavru fil annesinin karnında geçirdiği 22 aydan sonra dünyaya geliyor ve sürüye katılıyor. Yaşamının ilk iki yılını annesinin yanından ayrılmadan geçirmesi gerekiyor. Ancak yetiştirilmesinde yalnızca annesinin değil kuzenlerinin, teyzelerinin, kardeşlerininde rolü olacak. Attığı ilk titrek adımlarında yetişkinlerin desteğini oluyor. Ve ailesinin bütün üyeleri gelip ona dokunuyor. İnsanlar gibi fil yavruları da yaşamlarının ilk birkaç yılını çevresindekilerin davranışlarını öğrenmekle geçiriyor.

Şefkat sürüngenlerin bilinen özelliklerinden değildir. Ama hayvanlar aleminin en soğuk kanlı hayvanları bizi şaşırta biliyor. Florida’nın puslu bataklıklarında yavru Amerika timsahı 60 gün yumurtada geçiriyor. Kabuğu kırıp dışarı çıkıyor. Anneleri onları tek tek taşıyıp suyun kenarına götürüyor ve yeni yuvalarına taşıyor. Timsah yuvasında yaşam tehlikelerle doludur. Ama anne timsah 1 yıl yanlarından ayrılmayıp uzaklaşmayacak. Tehlikelerle dolu bu yerde yavrunun acizliği hayatta kalmaları için en büyük kozlarından olabiliyor. Bazı hayvanlar gözlerini açtıkları gibi yaşama sıkı sıkı sarılır. Çok geçmeden ebeveynlerinden ayrılacakları zamanda gelecektir. Aciz ve tehlikeye açık olmaları annenin, annelik duygularını pekiştiriyor. Nerede olursa olsun anne demek örnek olmak demektir. Çiftlikte domuz yavruları anneleri ne yaparsa onu yapıyorlar. Yemek bulupta yemek için dişleri henüz gelişmemiştir. Kutuplardan ekvatora kadar her yerde annenin beslenme dersleri hayatta kalma konusunda en değerli ve en iyi bilgilerdir.

Hayvanlar aleminde en yakın akrabalarımız bize kendimizi hatırlatacak davranışlar sergilemeye devan ediyor. Alet kullanmak bu davranışlardan yalnızca biri. İnsanlarda olduğu gibi şempanzelerde de anne ile yavru arasında güçlü bir bağ vardır. Şempanzeler arasında her bir annenin kendine özgü çocuk yetiştirme anlayışı vardır. Koruma dürtüleri çok iyi geliştiğinden yavrularının yanına kimin gelip gelmeyeceğini anneleri seçer. Yavru şempanzelerden biri ölmek üzere iken annesi onu bilindik yolla ağaca çıkarıyor. İnsanlarda olduğu gibi ölmek üzere olan yavrusunu son kez öpüyor.

Bazı anneler yavrularını koruyabilmek için en tehlikeli düşmanların karşısına bile göze almak zorunda kalabiliyor. Bir kuzey sumrusu yuvasında oturuyor. Yavruları henüz uçmayı bilmiyor. Bir ayı yaklaşıyor yuvasına ve sumru uçup ayının en zayıf yerine vuruyor ve yavrularına yaklaşmasına izin vermiyor ve kazanıyor.

Kaliforniya’da ki bir başka üreme yerinde bir denizaslanının annesi kuzeni foklar gibi besin bulmak için gidiyor. Yavru beklemek ve başının çaresine bakmak zorunda kalıyor. Aciz bir yavru için tehlike her zaman yakın bir yerlerdedir. Maalesef bu yavru martının dikkatini çekiyor. Ve saldırıya uğruyor. Hayatta ancak annesinin zamanında dönmesi ile tutunabilir. Ve bir süre sonra annesi dönüyor. Ve o kadar kalabalığın içinde yavrusunun sesini duymaya çalışıyor. Neyse ki vakit çok geçmeden yavrusunu buluyor ve hayatta kalıyor. Ve martının emekleri boşa çıkıyor. Çin’in iç kesimlerinde bir ormanda yavru panda çevresindekileri tanımaya çalışıyor. Emekleme aşamasında olan bu yavru annesine olan bağımlılığı sizi aldatmasın. Pandaların doğaları gereği yalnız yaşayan hayvanlardır.

Bazı hayvanlar için en önemli ders birbirleri ile iyi geçinmeleridir. Babunlar hayatları boyunca gruplar halinde yaşar. İçinde bulundukları grubun kurallarına uymak zorundadırlar. Yavruların ayrıcalıklı durumu vardır. Kurallardan muaftırlar. En azından bir süre için her hareketleri kurallara uygun olmalıdır. Bir dişi aslan kaplumbağayı ısırmaya çalışıyor. Anlaşılan bazı hayvanlar yavrularına bazı sosyal dengelerin ne olduğunu öğretmiyor. Ve bazı hayvanlarda doğuştan kavgacı oluyor. Ve diğer türlere saldırmak için ufak bir işarete bakıyor. Bir dişi ayı yavrusu ile kız kardeşi eşek arısı kovanına yaklaşıyor. Olacakları kestirmek güç değil. Ama pes etmiyorlar. Korkusuzca hamleleri sonuç veriyor ve yeteneklerini geliştiriyorlar.

Hangi hayvanın yavrusu olursa olsun oyun içgüdüsel bir ihtiyaçtır. Oyun fiziksel becerileri geliştirmek için önemli bir etkendir. Dayanıklılığı ve tehlike anında nasıl kaçılacağını anlatıyor. Yavruluk ilginç ve harika deneyimlerle dolu bir dönem. Bu dönemde atılacak her hareket yavruyu yetişkinliğe hazırlar. Kimilerine göre dünya anne babaların kol kanat gerdiği, atılan adımların cesaretlendirildiği her türlü tehlikeden arındırılmış sıcacık bir yer, korku verici karşılaşmalar ve sevecenliklerle dolu içgüdülerle yönlendirilen ama kararlılıkla sürdürülen bir yolculuk. Dünya bütün canlılar için ilginç tanışmalar, yepyeni keşiflerle dolu, ilginç olaylarında küçücük yaşlarda yaşanmaya başlandığı, çeşitli derslerin alındığı ve başarıların ödüllendirildiği akranlar arasında çocuksu sevinçlerin yaşandığı ve bazen bu sevincin bütün aile fertlerince yaşandığı bir yer. Yetişkinliğe erişmek ister günler, ister yıllarca sürsün doğanın kanunlarına göre bir gün her yavru korunduğu yuvasından, ininden ya da sürüsünden ayrılıp kendine ayrı bir hayat kuracak. Ve bir gün onlarında yavruları olacaktır.

Aşağıdaki Soruların Cevapları Filmin Ayrıntılarında Vardır.

1- Küçük sözcüğünü duyduğumuzda dudaklarımızda gülümseme belirmesinin nedeni nedir?

2- Başkalarının yavruları neden gözümüze şirin görünür?

3- Penguenlerde yumurtanın kuluçka süresi ne kadardır?

4- Yavru pandalar hayatlarının kaç yılını annesi ile beraber geçirirler?

5- Her kuşak hangi oranda yaşamlarının ilk aylarında ölüme mahkûmdur?

6- Anne kaplumbağa yumurtalarını kaç cm derinliğe gömüyor?

7- Yavru kaplumbağalar doğduklarında ne kadar bir sürede yüzeye çıkabiliyorlar?

8- Yavru fil annesinin karnında ne kadar bir süre kalır?

9- Amerika timsahı ne kadar bir sürede yumurtada kalır?

10- Hayvanlar aleminde en yakın akrabamız kimlerdir?

11- Anne şempanze yavrularının yanına gelenleri neden seçiyor?

12- Anne şempanze ölmek üzere olan yavrusuna ne yapıyor?

13- Kuzey sumrusu yavrularını nasıl koruyor?

14- Anne denizaslanı yavrusunu nasıl tanıyor?

15- Babunlar da grup içinde kurallar var mıdır? Varsa yavrular bu kurallara dâhil midir?

16- Bazı hayvanlar yavrularına bazı sosyal dengelerin ne olduğunu öğretmiyor mu?

17- İki dişi kız kardeş ayılar eşek arısı kovanından galip çıkabiliyor mu?

18- Hayvanlar için oyun nasıl bir ihtiyaçtır?

19- Kimileri için dünya nasıl bir yerdir?

SAMET KÜÇÜKTORUN FEN BİLGİSİ ÖĞRETMENLİĞİ ( A-4 )